Cần khôi phục truyền thống Tết Trung thu
Trung thu xưa khác nay ko phải chỉ ở hình dáng đồ chơi, hương vị bánh trái. cái khác nhất đó là sự chăm chút cho trung thu trong từng những cặp vợ chồng .
Lúc bé Thiên Minh tới dự Lễ hội Mặt nạ vừa được doanh nghiệp ở Văn Miếu – Quốc Tử Giám (Hà Nội) đầu tháng 9 mới đây , cậu đã rất vui. Vui nhất là Minh được học vẽ mặt nạ, học vẽ trên quạt giấy. “Quạt giấy này lại làm hình giống quạt mo của thằng Bờm ạ. những cô bảo có bài Thằng Bờm có cái quạt mo”, cậu bé 9 tuổi nói. Trước ấy , cậu chưa hề biết một cái mặt nạ giấy được làm ra sao , thằng Bờm có trên đời thế nào. hiện tại thì cậu đã biết.
Biến thể bánh trung thu
Nghệ nhân ẩm thực Ánh Tuyết lại suy nghĩ tiêu cực về một vài biến thể bánh trung thu. Theo bà, hiện tại vị bánh trở thành nhiều hơn nhưng lại ít tinh tế, cầu kỳ như trước. “Đúng là bánh trung thu dần mất đi truyền thống. đôi khi có những vị bánh mới không muốn ăn vì không ra vị bánh trung thu. Số nhà làm bánh truyền thống bị thu nhỏ lại. Làm mứt bí thì phải có nước vôi trong, rồi ngâm phèn và làm rất mất công. Mỡ trong cái bánh nướng phải được ướp trước đến vài tháng. Nước đường để làm bánh phải đun trước cả năm. đó , một vài chiếc như thế thì trong gia đình phải dạy nhau, cùng giữ”, bà Tuyết nói.
TS mỹ thuật cổ Trang Thanh Hiền chỉ dẫn , bà và cộng sự đã doanh nghiệp hoạt động trung thu bằng bí quyết vẽ mặt nạ cho trẻ năm nay là năm thứ 2 . đầu tiên , ý tưởng tới vì bà thấy những mặt nạ nhựa ngoại nhập quá xấu. Sau nữa, bà muốn một số bạn trẻ hiểu hơn về một nét văn hóa truyền thống VN. “lúc đơn vị chúng tôi muốn làm y hệt trung thu xưa nhưng không đủ lực. cho nên , mới chỉ dừng ở phần khôi phục lại truyền thống mặt nạ giấy bồi thôi đã. Sau này có điều kiện phát triển thì sẽ làm vào một vài đồ chơi khác. Vì trung thu xưa có số đông đồ thủ công và đồ thủ công truyền thống thì rất cần công nghệ , cần đầu cơ lâu dài mới làm được”, bà hướng dẫn .
Còn nhà nghiên cứu mỹ thuật Nguyễn Đức Bình kể lại trò chơi trung thu ngày trước. Ông Bình cho thấy : “Năm trước, chúng tôi tổ chức trung thu cho những em nhỏ. Trong ấy có một hoạt động là dạy làm dây Phương pháp đốt điện đèn bằng hạt bưởi. Trước ấy , các chuyên gia lượm lặt hạt bưởi rồi dạy nhi đồng Nếu áp dụng đốt điện hạt bưởi rất vui. các em nhỏ sửng sốt vì chưa bao giờ chơi trò ấy . Nhưng đó là trò chơi rất thân thuộc của thời tôi còn nhỏ”.
Cần giữ sợi dây truyền thống
TS Lê Thị Minh Lý, nguyên Phó cục trưởng Cục Di sản văn hóa (Bộ VH-TT-DL), cũng cho rằng cỗi nguồn của ngày Tết Trung thu không được nhớ tới . Trong khi với cư dân nông nghiệp chính là một tập quán quen thuộc . Ý nghĩa trung thu hiện tại ví như hỏi chẳng hề ai cũng biết. thiếu nhi biết ngày đó mình được đi chơi nhưng không rõ tại sao lại có Tết Trung thu.
do đó theo bà Lý, điều rất cần làm cho trung thu là các trường học phải để ý vào giảng dạy văn hóa phi vật thể hơn. “Phải tích hợp giảng dạy thế nào để các tuổi teen có lẽ sẽ hiểu được, nếu không thì sẽ quên dần truyền thống của tổ tiên . Tết cam đoan ngọ cũng thế, các em cũng chỉ biết là nhà dọn ra bao nhiêu thứ để có thể ăn thôi mà không rõ vì sao lại có Tết đoan ngọ”, bà Lý nói. Bà Lý đưa ý kiến , những bảo tàng nên kết nối với nhà trường trong những hoạt động trung thu nhiều hơn nữa. Trên thực tiễn , các bảo tàng ở Hà Nội hiện đã có nhiều hoạt động trung thu. Trong ấy , bảo tàng Dân tộc học rất vượt bậc với việc thay đổi chương trình trung thu hằng năm. kế bên một số đội ngũ dạy làm mặt nạ, làm cốm, họ còn doanh nghiệp những hoạt động trung thu mang nét văn hóa vùng miền.
Nhà điêu khắc Đinh Công Đạt thì gợi ý: “Phố đi bộ Hà Nội cũng nên có đoạn dành cho hoạt động đưa làng nghề ra phố. Trong đó , một vài nghệ nhân cả già lẫn trẻ có khả năng ngồi trình diễn tay nghề. những đồ chơi trung thu sẽ thân thiện hơn. thực chất đồ chơi trung thu là tính tự làm. Vì nó dễ, nó thân thiện , nó kế thừa. Bố làm cho con, anh dạy cho em. giả dụ đồ chơi chỉ là đi mua thì khó khăn thấy sự thú vị ở đèn ông sư, đèn cá chép , đèn tôm… cho nên làm sao chỉ dẫn giải pháp làm đồ chơi trung thu truyền thống cho cộng đồng là rất nên. Cũng nên có một vài ngoài mặt đèn mới dựa trên truyền thống như đèn ông sao loại cao cấp thì có thể trở thành sản phẩm du hý ”.
Trong cuốn Đất lề quê thói của tác giả Nhất Thanh xuất bản năm 1970 có ghi: “Rằm tháng 8 là Tết Trung thu. Suốt cả năm, ngày rằm tháng 8 trăng vừa trong vừa tròn hơn cả, lại nhân tiết trời hết nóng , chưa lạnh người ta bày ra thủ thuật chơi trông trăng… Nơi phố phường thi nhau bày cỗ trông trăng, đủ những thứ bánh, ưa thích nhất là bánh dẻo, bánh nướng.
Ngoài một số thứ bánh, cỗ bày đủ mọi trái cây đương mùa và con giống nặn bằng bột nhuộm ngũ sắc… bên cạnh cỗ có khi bày hai ba mẫu đèn kéo quân. Tối vào lũ con nhỏ lũ lượt kéo nhau ra phố mỗi đứa cầm chơi một chiếc đèn có thắp nến bên trong, nan bằng tre nứa, phất giấy bóng màu, làm đủ hình lân, thỏ, ếch nhái, cá, tôm…
Ở thành thị trai tráng tụ hội thành đoàn rước sư tử, rồng… Trung thu là tết con nít nhưng cũng là dịp biếu bánh, biếu ông bà, ba má , chú bác, anh em, bạn bè…”.
Có Thể Bạn Quan Tâm
